28/9/09

τα κοκκινα βιβλια

Υπήρξε ο ηγέτης των Μαοϊκών στο Πολυτεχνείο, στη δεκαετία του '70.
Από 'κει και το προσωνύμιο "Χο Τσι Μινχ", (απόλυτα δικαιολογημένο από το σχετικό μουσάκι που συμπλήρωνε το πάντοτε χαμογελαστό πρόσωπό του). Οι φίλοι του, προτιμούσαμε να τον προσφωνούμε "Τοπό" (οικονομικότερη απόδοση της ιδιότητάς του ως τοπογράφος μηχανικός).
Στα χρόνια που ακολούθησαν, με τον Τάκη (ένα όνομα επιτέλους πιο κοντά στην πραγματικότητα) υπήρξαμε συγκάτοικοι στο Παρίσι. Οι φοιτητικές αντιπαλότητες είχαν παρέλθει τελεσίδικα και στους καινούργιους ορίζοντες, που προσέφερε ορθάνοιχτους η "πόλη του φωτός" καθένας μας αναζητούσε να καλύψει χαμένο έδαφος σε γνώση και εμπειρία.
Ενας τρόπος ήταν και οι πολύωρες επισκέψες σε βιβλιοπωλεία, κυρίως για λαθρανάγνωση αλλά και κάποιες μετρημένες αγορές, όσες μας επέτρεπαν τα περιορισμένα οικονομικά μας μέσα, εντυπωσιακά δυσανάλογα με το κόστος των βιβλίων...

Ο Τάκης είχε μια ιδιαίτερη θεματική προτίμηση. Κυνηγούσε με πάθος βιβλία Μαγειρικής! Ο,τιδήποτε αφορούσε σε γαστρονομικές απολαύσεις, αποτελούσε το στόχο του.
Το ενδιαφέρον του όμως δεν ήταν αποκλειστικά βιβλιογραφικό (πώς θα μπορούσε άλλωστε, με τέτοιο αντικείμενο)! Οι οδηγίες έπρεπε να μεταφερθούν στην κατσαρόλα. Οι (ιλουστρασιόν) φωτογραφικές εικόνες των τριτοκοσμικών -κυρίως- εδεσμάτων έμελλε να αποκτήσουν σάρκα, οστά, οσμές και γεύσεις στη μικρή κουζίνα που είχαμε "κληρονομήσει" μαζί με το σχετικό εξοπλισμό από τον Μαροκινό προηγούμενο ενοικιαστή. Το αποτέλεσμα, στην αρχή πειραματικό, άρχισε σύντομα να εξελίσσεται σε εντυπωσιακό, όχι μόνο σε γευστικό επίπεδο αλλά (για ένα άνθρωπο της εικόνας, όπως εγώ) και σαν εικαστική σύνθεση, με τις πρωτόγνωρες γαρνιτούρες και την αχαλίνωτη φαντασία στην οπτική οργάνωση του σερβιρίσματος.
Επειδή, όμως, κάθε απόλαυση έχει και το (αναπόφευκτο) τίμημά της, σε ό,τι με αφορά, η πληρωμή του συγκεκριμένου κόστους μεταφραζόταν σε διπλάσιο πλύσιμο πιάτων από τα συνηθισμένα!

Με λίγα λόγια-για να επανέλθω στην ουσία- ο (συγκοινωνιολόγος) συγκάτοικός μου οδηγούσε τις μεταπτυχιακές του σπουδές σε άγνωστους, ενδιαφέροντες δρόμους με καθοριστικές (για τον ίδιο) συνέπειες στο άμεσο μέλλον. Και τις οδήγησε, τελικά, με ξεχωριστή επιτυχία!
Σήμερα, απολαμβάνει τα αγαπημένα του ενδιαφέροντα μέσα από το επάγγελμα του επιτυχημένου δημοσιογράφου-γευσιγνώστη, έχοντας επεκτείνει τη δράση του και σε συμπληρωματικούς τομείς του (ας μου επιτρέψει) life style ή έστω του savoir vivre...

Από τα πολλά που μου θυμίζουν τον φίλο μου, σημειώνω ιδιαίτερα την αγάπη μας για το κινέζικο menu, ενός menu που βρίσκεται πολύ ψηλά στις γαστρονομικές μου προτιμήσεις, μακαρίζοντας (γι' αυτό) και τη μακρινή χώρα προέλευσής του, μια χώρα, που αυτές τις μέρες γιορτάζει την επέτειο της "πολιτιστικής" της επανάστασης.

19/9/09

τελειες (με πολλα θαυμαστικα)

Υπάρχει ένα είδος εκπαίδευσης, ένα είδος μαθητείας, που συντελείται υπό συνθήκες πέραν της τυπικής υποχρέωσης (όποια κι αν είναι αυτή) των σπουδών και καθ' υπέρβαση του προβλεπόμενου για μια τέτοια δραστηριότητα χρόνου. Μια διαδικασία σπουδών, που κύριο γνώρισμά της είναι η αγάπη για το αντικείμενο, γι' αυτό απαιτεί (και προϋποθέτει) μια γενναιόδωρη παραχώρηση του ελεύθερου (από τις συμβατικές υποχρεώσεις) χρόνου μας. Είναι το "κρυφό σχολειό", στο οποίο καταφεύγουμε -ενήλικες πλέον-με την προσδοκία να καλύψουμε κάποια μαθησιακά κενά μας, να ανακαλύψουμε κάποιες νέες γνωστικές περιοχές, να ικανοποιήσουμε απωθημένες επιθυμίες πάνω σε απρόσιτα (στο παρελθόν) γνωστικά αντικείμενα.
Σε ένα τέτοιο εργαστήρι πέρασα πολλά Παρισινά βράδια, προσπαθώντας να πλησιάσω δύο αγάπες, που στοίχειωναν από τα φοιτητικά μου χρόνια.
Το κόμιξ και το κινούμενο σχέδιο.
Η προσέγγιση βέβαια δεν ήταν εύκολη και όπως κάθε ετεροχρονισμένη αναζήτηση του ερωτικού αντικειμένου άφηνε γλυκόπικρη τη γεύση της προσωρινής απόλαυσης εναλασσόμενης με το φόβο της ματαιότητας της προσπάθειας. Στο εργαστήρι αυτό έχω αναφερθεί εν παρόδω σε μια από τις πρώτες μου αναρτήσεις (με αφορμή ένα γεγονός τελείως διαφορετικό κατ΄αρχήν αλλά τώρα που το συνειδητοποιώ, με ένα κοινό παρανομαστή που ακούει στο όνομα: προσωπική δημιουργία).
Σ' αυτό το εργαστήρι λοιπόν, εγώ ζωγράφιζα τις διαφάνειες, ο διπλανός μου (ένας Τούρκος ζωγράφος) έπλαθε την πλαστελίνη του πάνω σε ιστορίες του Χότζα και ο Christian ο δάσκαλός μας, μιλούσε για τους μεγάλους δημιουργούς του κινουμένου σχεδίου....

Εκεί, άκουσα για πρώτη φορά το όνομα του Norman McLaren...
Μια μεγαλοφυία του συγκεκριμένου χώρου, που σε εποχές πολύ μακρυνές από τις σημερινές (των τεράστιων ψηφιακών δυνατοτήτων), οραματίστηκε και ανέπτυξε πρωτοποριακές τεχνικές, που εντυπωσιάζουν όχι μόνο με το αποτέλεσμα αλλά - κυρίως- με το γεγονός ότι στηρίζονται σε "απλές" χειρονακτικές επεμβάσεις πάνω στο ίδιο το υλικό, δηλ. το φιλμ.
Ο McLaren αναγνωρίστηκε ως κορυφαίος δημιουργός, τιμήθηκε με πολλά βραβεία και το πλέον εντυπωσιακό έργο του θεωρείται το "Pas de deux".
Για μένα, ωστόσο, αυτά που αποτελούν έργα-μνημεία, αυθεντικά έργα τέχνης, κυρίως διότι μετατρέπουν απλές, απλούστατες γεωμετρικές φόρμες σε καλλιτεχνικές ομιλούσες μορφές, αναγορεύοντας τα ταπεινά σημεία σε οπτικοακουστικά ερεθίσματα, συντονισμένα και ολοζώντανα, είναι τα έργα του που διαπραγματεύονται "απλές" επεμβάσεις πάνω, τόσο στο καρέ του φιλμ, όσο και στην ηχητική μπάντα.

Ένα από αυτά, το "Dots", έργο του 1940, μπορείτε να το παρακολουθήσετε στη συνέχεια:
(Καλό θα είναι να απενεργοποιήσετε το Gcast για να απολαύσετε και τον ήχο, χωρίς να προκαλείται σύγχυση με το "Jolene").


Σχετικά με την τεχνική του McLaren, μπορεί κανείς να πάρει μια ιδέα εδώ.

Το έργο του πρωτοπόρου Σκωτσέζου σχεδιαστή (που εργάστηκε και διακρίθηκε κυρίως στον Καναδά), αποτελεί ανεκτίμητη παρακαταθήκη για τους αντίστοιχους δημιουργούς, μερικοί από τους οποίους δεν παύουν να εκφράζουν δημόσια την ευγνωμοσύνη τους, όπως ο Wassilli Dudan, που το κάνει ακόμη και... μέσω του πρωινού καφέ του.