Αφ-ιερωμένο εξαιρετικά.

(με κάθε σεβασμό προς σύμβολα και παραδόσεις)

η επι-στροφη

OLE !!

συμ-πτωσεις

Όσο πληκτική θα ήταν η ζωή μας χωρίς την απουσία του τυχαίου, άλλο τόσο ανεξέλεγκτα περιπετειώδης μπορεί να καταλήξει για τον ίδιο ακριβώς λόγο. Η προσωπική βούληση και ο συστηματικός σχεδιασμός για μια ελεγχόμενη πορεία μέσα στην καθημερινότητα, προϋποθέσεις απαραίτητες για μια αποτελεσματική διεκπεραίωση των υποχρεώσεών μας, σκοντάφτει ενίοτε πάνω στο απρόοπτο, το αιφνίδιο, το ουρανοκατέβατο...

Όσο κι αν ο χρόνος μπορεί να οριστεί σαν το παιχνίδι της φύσης, ώστε να μην συμβαίνουν ταυτόχρονα (και να επαναλαμβάνονται) τα ίδια πράγματα, κάποιες φορές αυτή η επανάληψη είναι εντυπωσιακά παρούσα και μάλιστα σαν τραγωδία (και όχι σαν φάρσα, όπως θα περιμέναμε ίσως).

Πρόκειται δηλαδή για την ταυτόχρονη εμφάνιση του ίδιου γεγονότος και μάλιστα κάτω από παρόμοιες συνθήκες αλλά σε βάρος διαφορετικών προσώπων.

Όπως ακριβώς συνέβη, δηλαδή, σε δύο από τις πιο αγαπητές φίλες της παρέας μας, που σχεδόν ταυτόχρονα βρέθηκαν στο ...γύψο!

Τα άνθη προσφέρονται στις αξιαγάπητες φίλες "roadartist" και Αλέκα, μαζί με τις εγκάρδιες ευχές για άμεση ανάρρωση...

καλη ανασταση

αρωμα γυναικας

Από την εποχή των πρωτοπλάστων (αν δεχτούμε την ύπαρξη του συγκεκριμένου ζεύγους, σαν υπόθεση εργασίας) η συμβίωση των δύο φύλων χαρακτηρίζεται από ένα αμοιβαίο ετεροκαθορισμό, που συνήθως λαμβάνει ανεξέλεγκτες διαστάσεις με απρόβλεπτες συνέπειες και για τα δύο μέρη. H πορεία των δύο φύλων μέσα στην ιστορία, είναι σημαδεμένη από την προσπάθεια να αυτοπροσδιοριστούν δραπετεύοντας (για λίγο) από το βασανιστικό καθεστώς της αλληλεξάρτησης και της αγωνιώδους ανάγκης για συνύπαρξη. Η παγκόσμια λογοτεχνία βρίθει τέτοιων παραδειγμάτων, η καθημερινή εμπειρία τροφοδοτεί διαρκώς (και προκλητικά) τα μέσα ενημέρωσης, και το ντιβάνι των ψυχαναλυτών διατηρεί μια μόνιμη υγρασία από το θρήνο χιλιάδων απελπισμένων που προσπάθησαν επί ματαίω...

Αν, ωστόσο, η ανάγκη για αυτοπραγμάτωση είναι ζωτικής σημασίας, άλλο τόσο είναι αδιανόητη (για τους πολλούς) η προοπτική της μοναχικής πορείας, πέρα και έξω από τη σχέση με το άλλο φύλο.

Ο άνθρωπος φαίνεται ότι πορεύεται κατά ζεύγη. Συνειδητά ή ασυνείδητα, βραχυχρόνια ή ισοβίως, υπό καθεστώς νομιμότητας ή παρανομίας, αυτό που καθορίζει τη συμπεριφορά του είναι η αναζήτηση και η πραγμάτωση μιας σχέσης με το άλλο φύλο. Σ’ αυτή την αναζήτηση, το πάθος, συνήθως, αποτελεί το εφαλτήριο.

Το πάθος που “ζει με την καρδιά, και μόνο η καρδιά έχει σχέση με τη ζωή και τον κίνδυνό της. Όχι η νομοθετημένη από τις απαγορεύσεις νοημοσύνη”.

Το πάθος αποτελεί την υποχρεωτική θητεία του ανθρώπου στον πόνο. Την πλέον λαμπρή παρουσία του, το πάθος, την πραγματοποιεί μέσω του έρωτα. Και όπως σημειώνει ο Κωστής Παπαγιώργης “υπάρχουν δύο τρόποι να ζεις τον έρωτα. Οι λίγοι έχουν ξεχωριστή μοίρα (γιατί ξέρουν να καταστρέφονται). Οι πολλοί βουλιάζουν στην ομοιότητα (σαν μυστικό που κοινολογείται για να ξεθυμάνει)".

Mε όποιον τρόπο κι αν βιώσουμε τον έρωτα, προαπαιτούμενη είναι η ύπαρξη ενός αντικειμένου της ερωτικής μας επιθυμίας.

Μιλώντας από την πλευρά των ανδρών, αυτό το ερωτικό αντικείμενο του πόθου, ακούει στο όνομα γυναίκα.

Σ’ αυτό το προνομιούχο πλάσμα, που, κατά τον Lacan, είναι βυθισμένο στην απόλαυση (έναντι του άνδρα που είναι καταδικασμένος να επιθυμεί).

Σ’ αυτή την προικισμένη από τη φύση με το προνόμιο της αθανασίας (μέσω της τεκνοποίησης) παρουσία.

Στην μητέρα, την σύζυγο, την κόρη, την αδελφή, την φίλη, την ερωμένη....

Στην γυναίκα, όπου γης...

Σ’ αυτήν, αφιερώνεται η σημερινή ανάρτηση (με την ευκαιρία της παγκόσμιας ημέρας προς τιμήν της).

Και, βέβαια, ιδιαιτέρως, στις κυρίες της παρέας μας...

Το κοινό χαρακτηριστικό των επετείων είναι η απουσία ουσιαστικού λόγου ύπαρξής τους. Η επέτειος εδράζεται μεν στην ανάκληση και επαναφορά κάποιου γεγονότος στοχεύει όμως στη δημοσιοποίηση του σ’ ένα κοινό έξω και πέρα από τον ιδιωτικό χώρο του υποκειμένου. Είναι, κατά συνέπεια, (ακριβώς λόγω του δημόσιου χαρακτήρα της) ασύμβατη με το θεμελιώδες χαρακτηριστικό κάθε ανάμνησης, που συγκεκριμενοποιείται και μετουσιώνεται στο πεδίο της απόλυτης ιδωτικότητας.

Όλοι ξέρουμε ότι με την ανάκληση δεν επαναφέρουμε το παρελθόν του κόσμου, το παρελθόν των ανθρώπων γύρω μας, αλλά μόνο το δικό μας παρελθόν. Εφόσον κάθε παρελθόν είναι διαρρεύσαν παρόν, αυτό που επανέρχεται μόνο δικό μας παρόν μπορεί να είναι.

Το παρόν, όμως, μόνο ως διφυής δυναμισμός βιώνεται και ποτέ ως ενότητα. Είναι το σημείο τριβής παρελθόντος-μέλλοντος.

Ο άνθρωπος επινόησε την «επέτειο» για να γεφυρώσει προληπτικά το κενό που μπορεί να προκύψει από την προδοσία της μνήμης. Ορθότερα, από την λιποταξία της ανάμνησης, αφού η μνήμη μεν γράφει αλλά η ανάμνηση διαβάζει τα γεγραμμένα.

Ποιό είναι όμως αυτό το κενό; Είναι η λύση της συνέχειας στην τριμερή διαδοχικότητα του χρόνου, εκεί, όπου το μέλλον αναμένεται χωρίς να υφίσταται, το παρόν είναι και ταυτόχρονα δεν είναι, το δε παρελθόν αποτελεί «ένα κοιμήτηριο από διαφυγόντα και ανεπίστροφα παρόντα».

Η επέτειος λειτουργεί προσχηματικά και εν μέρει εκβιαστικά προς την κατεύθυνση της αποδοχής και εξιδανίκευσης του γεγονότος, αφού είναι γνωστή η ωραιοποιητική δύναμη του χρόνου, μια δύναμη που συνυπάρχει με το ερώτημα αν θυμόμαστε όντως το ίδιο το γεγονός ή το πάθος που το προκάλεσε.

Αν θέλαμε να αποδώσουμε σχηματικά τον τρόπο με τον οποίο η κάθε επέτειος διεκδικεί την (περιοδική) της παρουσία, θα καταλήγαμε στο τρίπτυχο: Η επέτειος αναζητά συνενοχή. Εκλιπαρεί συμμετοχή. Αγωνιά για αμοιβαιότητα.

Αυτές τις σκέψεις έκανα, συμπληρώνοντας σήμερα 2 χρόνια στη "μπλογκόσφαιρα"....

Σημ.: Η σύνθεση που συνοδεύει την ανάρτηση αφιερώνεται στην "Anepidoti" , που με λύπη διάβασα την αποχώρησή της από την παρέα μας.

στο περασμα του χρονου

Η τυχαία και άσκοπη περιπλάνηση, υπήρξε για κάποιους μεγάλους σκηνοθέτες το προσφιλές θέμα, πάνω στο οποίο έχτισαν με μοναδικό, αριστοτεχνικό τρόπο εξαιρετικά κινηματογραφικά δοκίμια για την υπαρξιακή αγωνία του σύγχρονου ανθρώπου και τις ανθρώπινες σχέσεις γενικότερα. Οι μοναχικοί ήρωες των ταινιών αυτών (road movies) κινούνται σε έρημες, συνήθως, περιοχές, χωρίς κάποιο συγκεκριμένο σκοπό, με ελάχιστο προσωπικό εξοπλισμό, απροστάτευτοι και εκτεθειμένοι σε άγνωστες (σ' αυτούς) συνθήκες, πολλές φορές αντίξοες και αφιλόξενες. Περιφέρονται συνήθως με κάποιο όχημα σαν απαθείς παρατηρητές, είναι φειδωλοί στα λόγια τους και σπάνια συνάπτουν κάποια σχέση, μέσα στην οποία περιφρουρούν με αυστηρότητα την αυτονομία τους και τον δικό τους ζωτικό χώρο.

Είναι οι ήρωες του Μικελάντζελο Αντονιόνι, του Βιμ Βέντερς, του Τζιμ Τζάρμους.

Το "King of the road" είναι ταινία του 1975, από τις πρώτες παραγωγές του Βιμ Βέντερς, της πρώιμης γερμανικής εποχής του (μαζί με την "Αγωνία του τερματοφύλακα στο πέναλτι", την "Αλίκη στις πόλεις" και τη "Λάθος κίνηση"). Η ταινία στην Ελλάδα προβλήθηκε με τον τίτλο "Στο πέρασμα του χρόνου" υιοθετώντας την γαλλική εκδοχή ("Au fil du temps"), που νομίζω ότι είναι και πιο συνεπής με το περιεχόμενο του έργου.

Οι δύο βασικοί ήρωες συναντώνται τυχαία και ξεκινούν μια περιπλάνηση χωρίς κάποιο συγκεκριμένο προορισμό (κάποιες επαγγελματικές υποχρεώσεις του ενός εξ αυτών λειτουργούν μάλλον προσχηματικά) παραδομένοι στην τυχαία εξέλιξη των γεγονότων. Στη διάρκεια του ταξιδιού τους, με τρόπο λιτό και αυστηρό, που δεν του λείπει ωστόσο το χιούμορ, προσεγγίζουν ο ένας τον άλλο μέσα από αμοιβαίες εξομολογήσεις συνθέτοντας έτσι ένα φιλικό ζευγάρι με χαλαρούς, βέβαια, δεσμούς.

Η συνύπαρξη τους χαρακτηρίζεται από μια ψύχραιμη υπαρξιακή αγωνία, που οφείλεται περισσότερο στο τραυματικό παρελθόν τους (αδυναμία υπέρβασης οικογενειακών αρχετύπων, αποτυχία στην επικοινωνία με τις γυναίκες) και λιγότερο στο αβέβαιο μέλλον τους.

Η έλλειψη οποιουδήποτε σχεδίου είναι εμφανής και αποτελεί τον καμβά της περιπέτειας που βιώνεται -από την πλευρά τους- περισσότερο σαν ένα παιχνίδι παρά σαν μια εμπειρία που εμπνέει ανησυχία. Οι κινήσεις τους δείχνουν ότι απολαμβάνουν το εφήμερο αγνοώντας προκλητικά οποιαδήποτε αγωνία για το μέλλον.

Στο τέλος, με ένα τρόπο απλό, φυσικό και χωρίς συναισθηματικές φορτίσεις αποχωρίζονται τραβώντας ο καθένας το μοναχικό δρόμο του, μελαγχολικά χαμογελαστοί και, μάλλον, αισιόδοξοι...

Τη συγκεκριμένη ταινία διάλεξε να δω χθες βράδυ, ως αντίδοτο, αμέσως μετά το βραδινό δελτίο ειδήσεων των καναλιών, όπου κυριαρχούσαν οι "τρέντι" φιγούρες των τεχνοκρατών ελεγκτών των Βρυξελλών, που μετέφεραν στις δερμάτινες αποσκευές τους το "σχέδιο σωτηρίας" της χώρας μας για την έξοδο από την οικονομική κρίση και την αποκατάσταση της ψυχικής (και υπαρξιακής) μας ισορροπίας.

χρονια πολλα

μια σοκολατενια ιστορια

Παραμονές Χριστουγέννων στα τέλη της δεκαετίας του '70.

Ο Λεωνίδας έμενε σ' ένα studio, στο δεύτερο όροφο μιας παριζιάνικης οικοδομής. Ολοκλήρωνε τη διαδακτορική του διατριβή στην Ιστορία, επεκτείνοντας παράλληλα την ερευνητική του δραστηριότητα στις νυχτερινές απολαύσεις, που προσέφερε αφειδώς η ευρωπαϊκή μεγαλούπολη.

Τις σπάνιες φορές, που δεν εξορμούσε προς αναζήτηση του ωραίου φύλου σε κάποιο μπαράκι, φρόντιζε να καλεί την παρέα σε κατ΄οίκον διασκέδαση.

Αυτό είχε συμβεί και το συγκεκριμένο βραδινό, όπου, με τη βοήθεια μιας νταμιζάνας ρακής (από την ιδιαίτερη πατρίδα του) η κατάσταση άρχισε να εκτραχύνεται.

Αφού εξαντλήθηκε όλο το προβλεπόμενο ρεπερτόριο από άσματα, ανέκδοτα και μεγαλόφωνες διηγήσεις (ερωτικών) ιστοριών, κάποιος είχε τη φαεινή ιδέα να καβαλήσει μια καρέκλα και να αρχίσει να καλπάζει μέσα στο δωμάτιο, όσο αυτό ήταν χωρικά εφικτό.

Κάποια στιγμή, προς τα ξημερώματα, το πάρτυ ετελείωσε, η παρέα αποχώρησε και ο Λεωνίδας ετοιμάστηκε (εννοείται χωρίς λεπτό ξεκούρασης) να συνεχίσει το συστηματικό, ημερήσιο πρόγραμμά του, δηλ. παραδόσεις, βιβλιοθήκη, επίσκεψη στον επιβλέποντα καθηγητή του, κτλπ...

Μπαίνοντας στο ασανσέρ βρέθηκε απέναντι στον ενοικιαστή του πρώτου ορόφου, οικογενειάρχη Γάλλο με ένα μικρό παιδάκι, νηπιακής ηλικίας.

Ο φίλος μου, που ας σημειωθεί ότι ήταν ιδιαίτερα χαρισματικός, επικοινωνιακός και κυρίως ευγενικός τύπος, ένοιωσε αμέσως την ανάγκη να απολογηθεί για τη νυχτερινή περιπέτεια, που οπωσδήποτε θα είχαν βιώσει οικογενειακώς, οι Γάλλοι γείτονές του.

Ως δικαιολογία λοιπόν πρόβαλε το γεγονός, ότι υπάρχει ένα θρησκευτικό έθιμο στην Ελλάδα σύμφωνα με το οποίο τις παραμονές των Χριστουγέννων και εν όψει της νέας χρονιάς, συνηθίζεται να συγκεντρώνονται φιλικά πρόσωπα και να ξενυχτούν, κάνοντας όσο το δυνατόν μεγαλύτερη φασαρία, ώστε να διώξουν τα "κακά πνεύματα" μακριά...

Ο Γάλλος έδειξε απόλυτη κατανόηση και σεβασμό, διακαιολογώντας κατ' αυτόν τον τρόπο τις παρεκτροπές της προηγούμενης βραδιάς, που είχαν κοστίσει στην οικογένειά του ένα αλησμόνητο ξενύχτι. Έτσι, έληξε η ιστορία, μέσα σε καλό πνεύμα αμοιβαίας συμπάθειας και κατανόησης.

.......................................................................

Ένα χρόνο μετά, χτύπησε η πόρτα του studio. Ανοίγοντας την πόρτα ο Λεωνίδας βλέπει το γείτονα του πρώτου ορόφου με ένα τεράστιο δέμα, έξω από την πόρτα του.

Πριν προλάβει να αρθρώσει λέξη, ο Γάλλος βρισκόταν ήδη μέσα στο δωματιάκι του φίλου μου, κάνοντας την ακόλουθη δήλωση:

"Επειδή απόψε είναι η θρησκευτική γιορτή σας, κατά την οποία δίωχνετε τα κακά πνέυματα με τρόπο ιδιαίτερα θορυβώδη, σας έφερα μια μοκέτα, ώστε να περιοριστούν (όσο γίνεται) οι συνέπειες για εμάς τους υπόλοιπους". Μπροστά στον εμβρόντητο Λεωνίδα, ο Γάλλος έδωσε τη διαβεβαίωση ότι θα εφαρμόσει ο ίδιος τη μοκέτα στο πάτωμα, πραγματοποιώντας σε ελάχιστο χρόνο την υπόσχεσή του!

Η νύχτα που ακολούθησε, βρήκε το φίλο μου ανεβασμένο πάνω σε μια καρέκλα να καλπάζει μόνος του μέσα στο δωματιάκι, κάνοντας όσο περισσότερο θόρυβο μπορούσε, ώστε να δικαιολογήσει τα όσα προηγήθηκαν, τιμώντας παράλληλα το "ελληνικό έθιμο", που εκείνο το βράδυ αποτελούσε μια (σπάνια) μοναχική υπόθεση...

Σημ.: Με το Λεωνίδα, συνηθίζαμε να αγοράζουμε τις γνωστές σοκολάτες "Leonidas" με μια μικρή έκπτωση, γεγονός που οφειλόταν στο ότι είχαμε πείσει την ιδιοκτήτρια του ζαχαροπλαστείου της γειτονιάς, πως ο φίλος μου ήταν ο γιός του Βέλγου σοκολατοποιού, από τον οποίο είχε προκύψει και η ονομασία του προϊόντος!