πρωινος καφες

Από το σύνολο των κτιρίων που στεγάζουν τις λειτουργίες του Αριστοτελείου Πανεπιστημίου της Θεσσαλονίκης, αυτό της Φιλοσοφικής Σχολής, το κεντρικό, ξεχωρίζει εντυπωσιακά από τα υπόλοιπα. Είναι φυσικό άλλωστε αν αναλογιστεί κανείς ότι η συγκεκριμένη σχολή ιδρύθηκε το 1925 και λειτούργησε από το 1926, πολύ ενωρίτερα δηλ. από τις υπόλοιπες σχολές.

Η νεοκλασική μορφή του αποτελεί φωτεινή εξαίρεση στο σύνολο του κτιριακού συγκροτήματος του ΑΠΘ, όπου κυριαρχούν τα μοντέρνα και -πρόσφατα- τα μεταμοντέρνα κτίσματα.

Σαν πρωτοετής φοιτητής της Αρχιτεκτονικής επισκεπτόμουν μια φορά την εβδομάδα το συγκεκριμένο κτίριο για τη συνδιδασκαλία στο μάθημα "Ιστορία της Τέχνης", που διδασκόταν (από κοινού με τους φοιτητές της Φιλοσοφικής) από τον καθηγητή της Σχολής Χρύσανθο Χρήστου. Η προσέλευση των συναδέλφων αρχιτεκτόνων (και κυρίως του ανδρικού πληθυσμού) ήταν εντυπωσιακή. Ο λόγος ήταν απλός και καθόλου σχετικός με την αγάπη προς την Τέχνη.

Στη φιλοσοφική σχολή, η αναλογία μεταξύ ανδρών και γυναικών ήταν περίπου 1:7 !!

Αποτελούσε, επομένως προνομιακό χώρο για καμάκι! Βέβαια, στην αρχιτεκτονική υπήρχε ούτως ή άλλως ιδανική αναλογία στην εκπροσώπηση των δύο φύλων αλλά, όπως μπορεί κανείς εύκολα να αντιληφθεί, όσο μεγαλύτερη η προσφορά...τόσο το καλύτερο για τη ζήτηση...

Υπήρχε, όμως κι ενας επιπλέον λόγος, που μερικές φορές μαζί με μια παρέα φίλων καταλήγαμε τα πρωινά στη Φιλοσοφική σχολή. Το κτίριο διέθετε ένα απίθανο, μοναδικό κυλικείο με μαρμάρινα τραπεζάκια, πάνω στα οποία εδέσποζε ανθοδοχείο με γνήσια άνθη και ψάθινες καρέκλες, όπου μπορούσες να απολαύσεις ελληνικό καφέ ψημένο σε άμμο!

Μια πρωτοφανής καινοτομία για την εποχή και ασφαλώς εντελώς ασυνήθιστη για τα δεδομένα ενός κυλικείου πανεπιστημιακής σχολής.

Μετά από τόσα χρόνια λοιπόν σκέφτομαι οτι αξίζει τον κόπο να επισκεφτώ αυτό τον μοναδικό χώρο για να διαπιστώσω αν ακόμη διατηρείται όπως τον θυμούμαι, συνοδεύοντας παράλληλα την κόρη μου, σαν πρωτοετή φοιτήτρια της Σχολής...

η αναπαυση του πολεμιστη

Η ανάγκη για ανάπαυση είναι κάτι παραπάνω από αυτονόητη. Είναι αδιαπραγμάτευτο δικαίωμα από αυτά, που κατά τον Σπινόζα δεν μπορούμε να παραιτηθούμε ακόμα και με τη συγκατάθεσή μας.

Οι καλοκαιρινές διακοπές είναι μια "θεσμοθετημένη" έκφραση αυτού του δικαιώματος, τουλάχιστον στο εθιμικό πεδίο, με ορατό τον κίνδυνο (τα τελευταία χρόνια) να μεταλλαχθεί σε θεσμό-φάντασμα καταλαμβάνοντας μια θέση στη σφαίρα του ανικανοποίητου.

Η υλοποίηση της θερινής ραστώνης, ενδέχεται να αποτελεί προϊόν ετήσιου προγραμματισμού, όπου η ελπίδα και η προσμονή συντηρούν το υποκείμενο για έντεκα μήνες, προβάλλοντας διαρκώς την υπόσχεση της καλοκαιρινής αποζημίωσης ως αντιστάθμισμα στην καθημερινή μετριότητα και μονοτονία. Μπορεί, ωστόσο να προκύψει και μέσα από αυτοσχεδιασμούς της τελευταίας κυριολεκτικά στιγμής, όπου ο τόπος, η διαδικασία και οι συνθήκες περιβάλλονται από σχετική ασάφεια και αβεβαιότητα.

Είμαι από αυτούς που επιλέγω (σχεδόν) πάντα τον δεύτερο δρόμο, αλλά αυτό ελάχιστη σημασία έχει. Αντίθετα, αυτό που έχει ενδιαφέρον είναι η αίσθηση της φυγής. Μια αίσθηση, που είναι περισσότερο έντονη στη φάση της αναμονής και αρχίζει να καταλαγιάζει από τη στιγμή που οι διακοπές καταγράφονται πλέον ως γεγονός.

Η φυγή λοιπόν, η απόδραση από την καθημερινότητα, είναι το κυρίαρχο χαρακτηριστικό των διακοπών. Είναι το εφαλτήριο για μια Άλλη ζωή που είναι Αλλού.

Στους νέους, αυτός ο Άλλος τόπος είναι περισσότερο υποσχετικός και ελπιδοφόρος. Και φροντίζουν να αξιοποιούν την παρουσία τους εκεί με τον πλέον εμφατικό τρόπο και "παραδόξως" (ενώ το μέλλον τους ανήκει εξ ολοκλήρου) με την αγωνία να ζήσουν "τα πάντα" συμπυκνωμένα και έντονα σαν να πρόκειται όλη αυτή η φιέστα να τελεσιδικήσει.

Με τους ενήλικες, τα πράγματα είναι (εντυπωσιακά) διαφορετικά. Είτε πρόκειται για μια μεταφορά (και λόγω αδράνειας) της καθημερινής κόπωσης, μετασχηματισμένης και εξωραϊσμένης με θερινό ένδυμα και άρωμα, είτε πρόκειται για άκομψες "εκρηκτικές" εκτονώσεις απωθημένων επιθυμιών, που περιβάλλονται από το φωτοστέφανο του "χαμένου χρόνου"...

Οι ελάχιστες εξαιρέσεις, είναι για να επιβεβαιώνουν, ακριβώς, τον κανόνα.

Όπως και νάχει το πράγμα, καλόν είναι να αποφεύγεται η συνύπαρξη (τουλάχιστον στις θερινές διακοπές) των νέων με τους ηλικιωμένους. Για αμοιβαίο όφελος...

Η ανάγκη για ανάπαυση ωστόσο δεν ικανοποιείται μόνο (και δεν οδηγεί πάντα) σε διακοπές, παρά μόνο ως σχετική "πολυτέλεια". Γιατί η συνηθέστερη μορφή της, είναι σαφώς πιο βραχύβια και σαφώς πιο άδοξη, αφού πρόκειται για μια απλή ανάπαυλα μέσα στην καθημερινή ροή των γεγονότων.

Ακραία αλλά και ιδιαίτερα ενδιαφέρουσα είναι η ανάπαυση του πολεμιστή. Πρόκειται για τη συμπυκνωμένη απουσία από τη δράση, τη στιγμιαία παύση του χρόνου, όπου ο μαχητής ξαποσταίνει για λίγο (εξαντλώντας όλα τα περιθώρια που του προσφέρονται) για να συνεχίσει την πορεία του...

Κάπως έτσι, λοιπόν, σαν ανάπαυση του πολεμιστή αντιλαμβάνομαι την (προσωρινή όπως πιστεύω) απουσία του φίλου μας του ηλιογράφου από την παρέα μας.

Οι φωτό, είναι οι τελευταίες που μου έστειλε.