19/9/08

μια σκοτεινη ιστορια


“Όταν ήταν παιδί – στη σχολική ηλικία – συνήθιζε να περνάει τα καλοκαίρια, μαζί με τον παππού και τη γιαγιά του στο χωριό. Στην πραγματικότητα δεν επρόκειτο για οργανωμένο χωριό αλλά ένα μικρό συνοικισμό, που τα σπίτια του μετριόνταν στα δάχτυλα του ενός χεριού. Εκεί, σ’ ένα γραφικό περιβάλλον (που σώζεται αναλλοίωτο και σήμερα) υπήρχε το καφενείο-ταβέρνα του θείου του, που αποτελούσε προσφιλή σταθμό για τους ταξιδιώτες, που κατευθύνονταν στην πρωτεύουσα του νομού. Ηλεκτρικό ρεύμα δεν υπήρχε και οι συνθήκες γενικότερα ήσαν πρωτόγονες. Αυτός ήταν κι ένας επιπλέον λόγος να προτιμά το συγκεκριμένο μέρος για διακοπές. Είχε τη μοναδική ευκαιρία να ζεί μέσα στα παιχνίδια (κυρίως αυτά που εξελίσσονταν σε καουμπόϋκες μονομαχίες ή αρχαιοελληνικές εκστρατείες) μια μοναδική ατμόσφαιρα, που την εξασφάλιζε ένα αυθεντικό αγροτικό περιβάλλον, όπου τα άλογα ήσαν διαθέσιμα για πραγματικές ιπποδρομίες…
Ένα βράδυ με πανσέληνο κοιμόταν στρωματσάδα μαζί με τα ξαδέλφια του, στο δωμάτιο του παππού. Μετά από συλλογική απαίτηση των εγγονών, ο παππούς άρχισε να αφηγείται κάποια από τις αγαπημένες του περιπέτειες όταν ήταν στην Αμερική. Η ιστορία περιελάμβανε όλα τα γνωστά (από παλιότερες διηγήσεις) μοτίβα από την ταραχώδη εμπειρία του παππού στα υπερατλάντια εδάφη. Δηλ. μπλεξίματα σε καβγάδες, κυνηγητά από συμμορίες και άλλα παρόμοια, που μπορούσαν να οδηγήσουν την παιδική φαντασία σε αναξέλγκτες περιοχές, όπου η αδρεναλίνη χτυπάει κόκκινο… Το συγκεκριμένο βράδυ, η ιστορία περιελάμβανε μια (ακόμη) καταδίωξη του παππού από τη συμμορία της “Μαύρης χειρός”, όπου δεμένος χειροπόδαρα έπρεπε να ομολογήσει (δεν ξέρω τι…) ενώπιον ενός γκάγκστερ, που φορούσε κουκούλα από την οποία διακρίνονταν μόνο δύο βλοσυρά γυαλιστερά μάτια!...
Η αφήγηση, συνήθως, τελείωνε άδοξα και απότομα, πνιγμένη – από κάποιο σημείο και μετά -  μέσα στο ροχαλητό του παππού…
Έτσι έγινε κι εκείνο το βράδυ.
Μόνο που, μέσα το σκοτεινό δωμάτιο, αυτή τη φορά, η ιστορία διεκδικούσε την ολοκλήρωσή της. Δύο μικροσκοπικά φωτάκια, σαν φωτεινά μάτια κάποιου εξωγήινου (ή κάποιου εγκληματία εν προκειμένω) άστραφταν σαδιστικά και απειλητικά μπρος στα παιδικά μάτια. Σαν να επρόκειτο για την εμφάνιση του βασανιστή γκάγκστερ, που απαιτούσε να πάρει – επιτέλους – την απάντησή του… Ο μικρός, μη μπορώντας να αντιδράσει μέσα στο σκοτεινό δωμάτιο αλλά και μη περιμένοντας κάποια βοήθεια από τον παππού ή (τα παραδομένα στην αγκάλη του Μορφέα) ξαδέλφια του, αρκέστηκε να κουκουλωθεί κάτω από το σεντόνι, παραμένοντας ξύπνιος μέχρι το πρωί.
Το πρώτο φως της ημέρας, έδωσε τη λύτρωση (και την απάντηση) στο νυχτερινό εφιάλτη. Τα δύο φωτεινά μάτια ήσαν τα χρυσά κουμπάκια από το πουκάμισο του μικρού, που κρεμασμένο στον τοίχο, δεχόταν το χάϊδεμα από την Αυγουστιάτικη πανσέληνο”.
Αυτή την ιστοριούλα (από την παιδική μου ηλικία) διηγήθηκα προχθές στην κόρη μου, μέσα στα 10 λεπτά που παραμείναμε στο θεοσκότεινο δωμάτιο, ανταποκρινόμενοι στο κάλεσμα “να κατεβάσουμε το διακόπτη για 10 λεπτά” , ώστε να αναπνεύσει λίγο ο Πλανήτης μας. Και εμείς μαζί του…  
     

16/9/08

The dark side of the life

8/9/08

περα απο το καλο και το κακο

Ο Σαμ Πέκινπα, υπήρξε ένας από τους μεγαλύτερους και ταυτόχρονα από τους πλέον παρεξηγημένους Αμερικανούς σκηνοθέτες.
Ο "Bloody Sam", όπως ήταν το προσωνύμιο που είχε αποκτήσει από το χολιγουντιανό συνάφι του, γεννήθηκε το 1925 στην Καλιφόρνια.
Στην πραγματικότητα ο Πέκινπα φύτρωσε σε κάποια ινδιάνικα παρθένα δάση.

Ξεκίνησε από την τηλεόραση. Κι ενώ η πορεία του σημείωνε διαρκή πρόοδο, εγκατέλειψε για να αφοσιωθεί στη μεγάλη του αγάπη, τον κινηματογράφο.
Σκηνοθέτησε αρκετές ταινίες, μερικές από τις οποίες έγιναν μεγάλες (και εμπορικές) επιτυχίες.

Ο Πέκινπα αφιέρωσε την καριέρα του στην απεικόνηση και το σχολιασμό της βίας. 
Ο "ποιητής της βίας", όμως, πάνω απ' όλα ενδιαφέρθηκε για τα όρια των ανθρώπινων σχέσεων.
Και όχι μόνο.
Υπήρξε ο μοναδικός σκηνοθέτης, στις ταινίες του οποίου θριαμβεύει, τελικά, το "κακό"...
Ίσως το γεγονός ότι στις φλέβες του έτρεχε ινδιάνικο αίμα, να είχε κάποια συμμετοχή στην προσωπική οπτική με την οποία απέδιδε την δικαιοσύνη για τους ήρωές του.
Ο βίαιος και πρωτόγονος καλλιτέχνης, υπήρξε ένας επαναστάτης που βρέθηκε σε μόνιμη σύγκρουση με τους παραγωγούς του Χόλιγουντ, θεωρήθηκε "καταραμένος'' και εξοστρακίστηκε για μεγάλο διάστημα.

Η έννοια της δικαιοσύνης (για τον Πέκινπα) ήταν πάντα εξωθεσμική υπόθεση. Το βλέπουμε, τόσο στην εμπορική επιτυχία του "Getaway", όσο και (με διαφορετικό τρόπο) στο "Κομβόϊ".
Στις ταινίες του, τίθενται σε δοκιμασία η φιλία (και ειδικότερα η ανδρική φιλία, που για τον σκηνοθέτη αποτελεί ύψιστη αρετή) και ο έρωτας (η πίστη σ΄αυτόν και στην απορρέουσα σχέση του ζευγαριού). Και όλα αυτά, μέσα σε μια ατμόσφαιρα μελαγχολικού ρομαντισμού, όπου τελικά εμφανίζεται και επικρατεί η βία, ωμή και ταυτόχρονα ελεγειακή.
Ποιός να ξεχάσει το κομμένο κεφάλι του Αλφρέντο Γκαρσία να περιφέρεται μέσα σε μια σακούλα σ' όλη τη διάρκεια της ομώνυμης ταινίας, αναζητώντας τον παραλήπτη του...
Σταθερό μοτίβο στις ταινίες του Πέκινπα είναι η τακτοποίηση των λογαριασμών του παρελθόντος, το αντιηρωικό ιδεώδες και, τελικά, ο θάνατος... 

Μέσα στο όλο σκηνικό, ο ινδιάνος με το βίαιο ταπεραμέντο, διαπραγματεύεται (σχεδόν πάντα) το έγκλημα του βιασμού. Με ένα τελείως προσωπικό τρόπο, που πέρα από την ωμότητα των σκηνών ("Αδέσποτα σκυλιά") αφήνει περιθώρια για σχόλια και παρεξηγήσεις (ως προς την οικειοθελή παράδοση της γυναίκας, από ένα σημείο και μετά...). Είναι το σημείο, που ο (φιλήσυχος) άνδρας του θύματος θα πάρει το νόμο στα χέρια του και με εκρηκτικό τρόπο θα αποδώσει τα του Καίσαρος τω Καίσαρι...

Ο Σαμ Πέκινπα καθιερώθηκε στο κινηματογραφικό στερέωμα με την μνημειώδη ταινία του "Άγρια Συμμορία" (1969). Μια ταινία που φιγουράρει ανάμεσα στις κορυφαίες, όλων των εποχών.

Αυτή η ταινία, ορθότερα, ο τίτλος της, μου έρχεται στο μυαλό, παρακολουθώντας πολλές φορές στα κανάλια, τα δελτία των ειδήσεων...
  

1/9/08

γουρνοπούλα και θέαμα

Στην ορεινή κωμόπολη που πέρασα τα σχολικά μου χρόνια, την τελευταία εβδομάδα του Αυγούστου, στις 23, γινόταν ένα μεγάλο τριήμερο πανηγύρι.
Σαν παιδιά, το περιμέναμε ανυπόμονα όλη τη χρονιά.
Ο λόγος ήταν απλός. Μαζί με τα εμπορεύματα που εκτίθεντο σε αυτοσχέδιες σκηνές, στηνόταν και ένα υποτυπώδες λούνα-παρκ αποτελούμενο από "κούνιες", "αλογάκια" (γαλλιστί: carousel) και ποδοσφαιράκια...
Ανάλογα με την ηλικία λοιπόν, υπήρχε χώρος για διασκέδαση κάθε γούστου.

Για τους μεγάλους, εκτός από τις εμπορικές συναλλαγές, προσφερόταν μια μοναδική ευκαιρία για γλέντι και κρασοκατάνυξη συνοδευόμενη από την μοναδική ψητή γουρνοπούλα που είχε την τιμητική της, εκτεθειμένη σε τεράστιους πάγκους με αντίστοιχο φωτισμό... 

Την όλη ατμόσφαιρα συμπλήρωνε και μια ζωοπανήγυρις κυρίως από μουλάρια και γαϊδούρια...

Από όλο αυτό το σκηνικό, που θα μπορούσε να χωρέσει σε ταινία του Φελλίνι ή του Κουστουρίτσα (ανάλογα), δεν έλειπαν και οι διάφοροι θαυματοποιοί, οι "κομένες ομιλούσες κεφαλές'', οι φακίρηδες και ταχυδακτυλουργοί και τέλος οι μάντεις, αυτοί που προέβλεπαν το (πάντα καλύτερο) μέλλον...

Το πανηγύρι, συνεχίζεται και επί των ημερών μας. Δεν γνωρίζω τις αλλαγές που πιθανόν έχουν συντελεστεί, δεδομένου ότι έχω πολλά χρόνια να παραβρεθώ.

............................................

Σε λίγες μέρες, αρχίζει στη Θεσσαλονίκη η ομώνυμη Διεθνής Έκθεση. 
Θα καταφθάσει πλήθος εκλεκτών, επισκεπτών και κυβερνητικών αξιωματούχων. Θα γίνουν εξαγγελίες και θα δοθούν υποσχέσεις για την επίλυση των (λίγων ανεπίλυτων) οικονομικών - κυρίως - προβλημάτων της κοινωνίας μας.
Παλαιότερα προσφερόταν άφθονη μαύρη μπύρα, μαλλί της γριάς και ατελείωτη ποσότητα παγωτού.
Σήμερα, οι εκδηλώσεις της ΔΕΘ, χαρακτηρίζοντα από μια διακριτική λιτότητα (σε σχέση με το παρελθόν) και έχουν περιοριστεί σε μία μόνο εβδομάδα, αντί των τριών παλαιότερα.
Το πολύ- πολύ να αποκαλυφθούν τα μεγάλα έργα της νέας παραλίας και να δοθούν - επιτέλους - προς χρήση, στους ανυπόμονους δημότες...