Ο Μπορχες κι εγω

Σαν χθες, στις 14 Ιουνίου 1986, πεθαίνει στη Γενεύη ο Χόρχε Λουίς Μπόρχες.

Για τη σχέση που έχω με τον μεγάλο Αργεντινό Δημιουργό, έχω γράψει στη σχετική ανάρτηση (Ο Μεγάλος Παραμυθάς/ http://teopap21.blogspot.com/2008/06/blog-post_18.html), την περασμένη χρονιά, με αφορμή την ίδια επέτειο.

Φέτος θα αφήσω τον ίδιο τον Ποιητή να μιλήσει, μέσα από το έργο του "Ο Μπόρχες κι εγώ" (Συλλογή "Ο ποιητής",/"Άπαντα πεζά", εκδ. Ελληνικά γράμματα, Αθήνα 2005, σε μετάφραση, επιμέλεια και σχόλια του Αχιλλέα Κυριακίδη).

Ο ΜΠΟΡΧΕΣ ΚΙ ΕΓΩ

Στον άλλον, στον Μπόρχες, συμβαίνουν όλα. Εγώ, περπατώ στο Μπουένος Άιρες και σταματώ, ίσως πια μηχανικά, για να κοιτάξω την καμάρα μιας εισόδου και την καγκελόπορτα· νέα του Μπόρχες λαβαίνω με το ταχυδρομείο και βλέπω τ' όνομά του σε μια τριανδρία καθηγητών ή σ΄ένα βιογραφικό λεξικό. Εμένα μ΄αρέσουν οι κλεψύδρες, οι χάρτες, η τυπογραφία του 18ου αιώνα, η γεύση του καφέ και η πεζογραφία του Στήβενσον· ο άλλος, μοιράζεται μαζί μου αυτές τις προτιμήσεις, αλλά μ΄έναν τρόπο ματαιόδοξο που τις μετατρέπει σε καμώματα θεατρίνου. Θα΄ταν υπερβολικό να πω ότι οι σχέσεις μας είναι εχθρικές· εγώ ζω, εγώ αφήνομαι να ζω, μόνο και μόνο για να μπορεί ο Μπόρχες να υφαίνει τη λογοτεχνία του, κι αυτή η λογοτεχνία με δικαιώνει. Δεν έχω κανένα πρόβλημα να παραδεχτώ πως έχει γράψει μερικές αξιόλογες σελίδες, αλλά αυτές οι σελίδες δεν μπορούν να με σώσουν, ίσως γιατί το καλό δεν ανήκει πια σε κανέναν, ούτε καν στον άλλον, αλλά στη γλώσσα ή στην παράδοση. Κατά τα άλλα, εγώ είμαι καταδικασμένος να χαθώ, να χαθώ για πάντα, και μόνο κάποια στιγμή μου μπορεί να επιβιώσει στον άλλον. Λίγο λίγο, του τα παραχωρώ όλα, κι ας ξέρω τη διεστραμμένη συνήθειά του να παραποιεί και να υπερβάλλει. Ο Σπινόζα κατάλαβε πως όλα τα πράγματα θέλουν να παραμείνουν αυτό που είναι· η πέτρα θέλει να είναι αιωνίως πέτρα, και η τίγρη, τίγρη.

Εγώ θα παραμείνω Μπόρχες· όχι ο εαυτός μου (αν υποτεθεί ότι είμαι κάποιος), αν και αναγνωρίζω τον εαυτό μου λιγότερο στα βιβλία του απ' όσο στα βιβλία πολλών άλλων ή στο περίτεχνο γρατζούνισμα μιας κιθάρας. Πριν κάποια χρόνια, προσπάθησα ν΄απελευθερωθώ απ΄αυτόν, και πέρασα απ΄τις μυθολογίες των προαστίων στα παιχνίδια με το χρόνο και το άπειρο· αυτά τα παιχνίδια, όμως, τώρα πια ανήκουν στον Μπόρχες, και θα χρειαστεί να επινοήσω άλλα.

Έτσι, όλη μου η ζωή είναι μια φυγή, κι όλα τα χάνω κι όλα ανήκουν στη λήθη - ή σ΄αυτόν.

Δεν ξέρω ποιος από τους δύο μας γράφει αυτή τη σελίδα.